Quá trình dạy học ở đại học là một quá trình đặc biệt, khác với quá trình dạy học ở các bậc học khác. Quá trình dạy học ở đại học là quá trình nhận thức có tính chất nghiên cứu của sinh viên dưới sự tổ chức của giảng viên. Đồng thời, quá trình dạy học ở đại học cũng là quá trình trung gian giữa học sinh phổ thông và nhà khoa học.
1. Quá trình nhận thức có tính chất nghiên cứu của sinh viên dưới sự tổ chức của giảng viên
Tại đại học, sinh viên được tiếp cận với những kiến thức mới, những vấn đề mới, những tri thức khoa học hiện đại. Những kiến thức này đòi hỏi sinh viên phải có khả năng nhận thức cao, khả năng tư duy sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề. Do đó, quá trình dạy học ở đại học cần phải được tổ chức theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của sinh viên.
Giảng viên là người tổ chức, hướng dẫn quá trình nhận thức của sinh viên. Giảng viên cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản, những phương pháp nhận thức khoa học. Đồng thời, giảng viên cũng tạo ra môi trường học tập, nghiên cứu cho sinh viên, giúp sinh viên phát huy được khả năng nhận thức của mình.
Quá trình nhận thức của sinh viên ở đại học có những đặc điểm sau:
- Tính mục đích: Mục đích của quá trình nhận thức của sinh viên ở đại học là hình thành và phát triển nhân cách của sinh viên, đáp ứng yêu cầu của xã hội.
- Tính hệ thống: Quá trình nhận thức của sinh viên ở đại học được tổ chức một cách hệ thống, logic, đảm bảo tính liên kết, thống nhất giữa các phần, các bài học.
- Tính tích cực, chủ động, sáng tạo: Quá trình nhận thức của sinh viên ở đại học cần được phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của sinh viên.
2. Quá trình trung gian giữa học sinh phổ thông và nhà khoa học
Đại học là bậc học cao nhất trong hệ thống giáo dục quốc dân. Sau khi tốt nghiệp đại học, sinh viên có thể trở thành nhà khoa học, nhà quản lý, nhà kinh doanh,… Do đó, quá trình dạy học ở đại học cần phải đáp ứng được yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.
Quá trình dạy học ở đại học là quá trình trung gian giữa học sinh phổ thông và nhà khoa học. Quá trình dạy học ở đại học giúp sinh viên tiếp cận với những kiến thức khoa học hiện đại, những phương pháp nghiên cứu khoa học. Đồng thời, quá trình dạy học ở đại học cũng giúp sinh viên hình thành và phát triển những phẩm chất, năng lực cần thiết của nhà khoa học, như:
- Khả năng tư duy sáng tạo: Sinh viên cần có khả năng tư duy sáng tạo để có thể giải quyết những vấn đề mới, những vấn đề phức tạp.
- Khả năng tự học, tự nghiên cứu: Sinh viên cần có khả năng tự học, tự nghiên cứu để có thể tiếp thu và phát triển tri thức.
- Khả năng làm việc độc lập và làm việc theo nhóm: Sinh viên cần có khả năng làm việc độc lập và làm việc theo nhóm để có thể thực hiện các nhiệm vụ học tập, nghiên cứu.
Kết luận
Bản chất của quá trình dạy học ở đại học là quá trình nhận thức có tính chất nghiên cứu của sinh viên dưới sự tổ chức của giảng viên. Đồng thời, quá trình dạy học ở đại học cũng là quá trình trung gian giữa học sinh phổ thông và nhà khoa học. Để quá trình dạy học ở đại học đạt được hiệu quả cao, cần phải phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của sinh viên, đồng thời trang bị cho sinh viên những kiến thức, kỹ năng, phẩm chất cần thiết của nhà khoa học.